Skip to content

Wat is jaarruimte?

Wanneer we het hebben over jaarruimte, hebben we het over het maximale bedrag waarmee je belastingvriendelijk extra pensioen kunt opbouwen. De jaarruimte geeft aan hoeveel je dit jaar nog mag inleggen op een pensioenproduct. Stort je meer en past dit niet binnen je ruimte? Dan is de inleg niet aftrekbaar. Daarentegen wordt de uitkering wel belast. En dat is zonde, want dan betaal je waarschijnlijk dubbel belasting.

Op deze pagina:

    De pensioenaanbieder waarschuwt vaak voor dubbele belasting. Deze mag namelijk de te veel gestorte bedragen niet zonder toestemming van de Belastingdienst terugstorten. De pensioenrekening is namelijk een fiscaal geblokkeerde rekening. Concreet betekent dit dat je alleen geld mag opnemen als de fiscus daarvoor toestemming geeft. Daarom is het dus verstandig om altijd eerst uit te rekenen hoeveel jaarruimte en hoeveel reserveringsruimte je nog hebt.

    Doelgroep jaarruimte

    Hoe de jaarruimte precies werkt, ligt eraan in welke doelgroep je valt. Werknemers in loondienst gebruiken hun jaarruimte anders dan ondernemers. We leggen je graag uit hoe het precies werkt.

    Jaarruimte voor werknemers

    Veruit de meeste mensen in Nederland zijn in loondienst. Zij bouwen pensioen op via een werkgever. Dit noemen we het werkgeverspensioen. Hoewel het vanzelfsprekend lijkt dat je hiermee voldoende pensioen opbouwt, is dat niet altijd het geval. Het kan zijn dat je slechts een deel van pensioenen opbouwt via het werkgeverspensioen. Dan blijf je zelf nog verantwoordelijk voor het opbouwen van het overige deel. Hier kun je je jaarruimte voor gebruiken.Bouw je een volledig pensioen op via de werkgever, dan houd je geen jaarruimte over. De hoogte van het werkgeverspensioen vind je in het laatste overzicht van je pensioenfonds. Misschien heb je nog wel wat reserveringsruimte over. Hoe dat precies werkt, leggen we je straks uitgebreider uit.

    Jaarruimte voor ondernemers

    Nederland telt heel wat ondernemers en zzp’ers. Zij bouwen hun pensioen op een andere manier op dan werknemers in loondienst. Als ondernemer, zzp’er of DGA ben je zelf verantwoordelijk voor het opbouwen van pensioen. Voor hen is de jaarruimte extra belangrijk, omdat zij grote belastingvoordelen genieten.Je berekent je jaarruimte aan de hand van je brutowinst. Als je in het afgelopen jaar of in de afgelopen 10 jaar in loondienst geweest, dan heb je ook de factor A nodig. Deze vind je op het uniform pensioenoverzicht van het pensioenfonds.

    Hoogte jaarruimte

    Hoe hoog je jaarruimte is, hangt onder meer af van je inkomen als je in loondienst bent, of je brutowinst als je ondernemer bent. Dat is dus per persoon verschillend. Het is altijd een goed idee om te onderzoeken of je nog jaarruimte over hebt. Als dat het geval is, kan het zeker lonen om wat extra geld in de pensioenpot te stoppen.Om de hoogte van je jaarruimte te berekenen, kun je de berekentool van de overheid gebruiken.

    Om je jaarruimte te berekenen, heb je de volgende gegevens nodig als je in loondienst werkt:

    • je belastingaangifte van vorig jaar

    • de jaaropgave van je werkgever (of uitkeringsinstantie)

    • een overzicht van je overige inkomsten

    • het Uniform Pensioenoverzicht van vorig jaar

    • je inleg voor een lijfrenteverzekering of lijfrentespaarrekening

    Werk je als ondernemer? Dan moet je deze gegevens bij de hand houden:

    • je belastingaangifte van vorig jaar

    • de jaarwinst uit je onderneming

    • je eventuele jaaropgave van je werkgever (als je naast je onderneming in loondienst was)

    • een overzicht van je overige inkomsten

    • het Uniform Pensioenoverzicht van vorig jaar

    Inleg via jaarruimte

    Heb je nog wat jaarruimte over? En wil je die goed gebruiken? Dan kun je dat doen door bijvoorbeeld geld te storten in een lijfrenteverzekering of op een bankspaarrekening. Blijft het bedrag onder het vastgestelde maximum, dan mag je de jaarruimte aftrekken voor de inkomstenbelasting. Dat doe je bij de aangifte over het afgelopen jaar. Je ontvangt dan een teruggave waar je vanuit je jaarruimte recht op hebt.Je vraagt je misschien af of het een goed idee is om je jaarruimte te gebruiken. Dat is een persoonlijke keuze. Wat we wel kunnen zeggen, is dat je profiteert van extra fiscale aftrek. Je trekt de jaarruimte namelijk af van het belastbaar inkomen in box 1. Daardoor hoef je minder inkomstenbelasting te betalen. Daarnaast betaal je over dit opgebouwde bedrag geen vermogensbelasting.Helaas is niets in Nederland helemaal belastingvrij, dus betaal je ook over de jaarruimte uiteindelijk een bedrag aan belasting. Dat doe je zodra je het laat uitkeren als lijfrente-uitkering. Het voordeel is dan wel dat je tegen die tijd als AOW-gerechtigde aangifte doen, en dan waarschijnlijk met lagere belastingtarieven te maken krijgt. Op die manier kun je besparen op de belasting.

    Wat is reserveringsruimte?

    Reserveringsruimte is de optelsom van niet-benutte jaarruimte van de afgelopen 10 jaar. Kortom, heb je de afgelopen jaren niet alle jaarruimte benut, dan kun je dat nu wel doen. Zie het als een soort ‘inhaalruimte’. Toch is het goed om er rekening mee te houden dat jaarruimte en reserveringsruimte niet hetzelfde is.Je jaarruimte is het bedrag dat je in één jaar belastingvriendelijk mag gebruiken voor extra pensioenopbouw. Maar reserveringsruimte is alleen maar de optelsom daarvan. Deze mag je alsnog in één keer storten.Of je je reserveringsruimte wilt gebruiken, bepaal je zelf. Jij weet zelf het best wat je inkomen is en of je misschien een pensioengat hebt. Als dat het geval is, is het verstandig een bedrag opzij te zetten. Op die manier kun je ook je belastingdruk verlagen.

    Doelgroep reserveringsruimte

    Reserveringsruimte werkt bijna hetzelfde voor werknemers als voor ondernemers. Alleen is het verschil dat de ondernemer zelf zijn administratie moet bijhouden, terwijl de werknemer gewoon een overzicht toegestuurd krijgt.

    Reserveringsruimte voor werknemers

    Als werknemer is het belangrijk dat je goed kijkt naar het laatste overzicht van het pensioenfonds waar je werkgever bij is aangesloten. Bekijk hoeveel pensioen er al opzij is gezet, en hoeveel dit van je jaarruimte is. Zo kom je erachter hoeveel reserveringsruimte je nog hebt. Dit bedrag mag je dit jaar nog inleggen. Dat mag in verschillende keren, maar ook in één keer.Om van je reserveringsruimte gebruik te kunnen maken, moet je het berekende bedrag storten in een gekozen pensioenproduct. Dat kan bijvoorbeeld je lijfrenteverzekering of een bankspaarproduct zijn. Zorg ervoor dat je de storting nog binnen het laatste (tiende) kalenderjaar doet, zodat je nog gebruik kunt maken van de fiscale voordelen.Als je hebt gestort, moet je dit aangeven in je aangifte inkomstenbelasting. Je krijgt dan belastingvoordeel, omdat de inleg fiscaal aftrekbaar is.

    Reserveringsruimte voor ondernemers

    Ondernemers bouwen hun eigen pensioen op. Kijk naar hoeveel pensioen je in de afgelopen jaren hebt opgebouwd, en hoeveel jaarruimte je hebt gebruikt. Misschien heb je een boekhouder in dienst of huur je deze in. Deze kan met je meekijken naar de gebruikte jaarruimte en samen met jou de reserveringsruimte uitrekenen.Net als voor werknemers geldt dat je het berekende bedrag kunt storten in een pensioenproduct, zoals een lijfrenteverzekering of bankspaarproduct. Ook hier geldt dat het belangrijk is dat je op tijd stort, zodat je nog gebruik kunt maken van de belastingvoordelen. Ook de ondernemer geeft dit aan in de aangifte inkomstenbelasting. Je ontvangt dan belastingvoordelen.

    Hoogte reserveringsruimte

    Hoe groot je reserveringsruimte is, hangt af van je pensioeninleg van de afgelopen jaren. Hoeveel jaarruimte heb je gebruikt? Stel dat je jaarruimte de afgelopen tien jaar elk jaar 1000 euro was, en je niets hebt ingelegd. Dan heb je nog een reserveringsruimte van 10.000 euro. Het is wel goed om te weten dat je reserveringsruimte niet eindeloos is. Je mag per jaar maximaal 41.608 euro aan reserveringsruimte gebruiken (in 2024). Dat maximumbedrag geldt voor iedereen.Stel dat je totale bedrag aan reserveringsruimte groter is dan het genoemde bedrag. Dan mag je dit jaar toch maar tot maximaal dat bedrag gebruiken. Als je toch meer stort, is het surplus niet fiscaal aftrekbaar. Goed om daar bij stil te staan, want anders betaal je onnodig belasting.

    Inleg via reserveringsruimte

    Voordat je je reserveringsruimte gebruikt, is het een goed idee om je reserveringsruimte te berekenen. Dit kun je het best doen via de website van de Belastingdienst. De fiscus heeft namelijk het Hulpmiddel lijfrentepremie vanaf 2016. Met dit hulpmiddel kun je gemakkelijk uitrekenen hoeveel betaalde lijfrentepremies en inleg je maximaal nog mag aftrekken in je aangifte.Heb je al sinds voor 2023 niet meer omgekeken naar je jaarruimte en reserveringsruimte, dan kan dat nu toch lonen. De jaarruimte is sinds 1 januari 2023 namelijk verruimd naar 30 procent van het inkomen waarmee je spaart voor je pensioen. Daarnaast mag je nu tot 10 jaar terug gebruikmaken van de niet-benutte jaarruimte. Dat was voorheen 7 jaar.Ook fijn: je mag gebruikmaken van de jaarruimte tot het kalenderjaar waarin je 5 jaar ouder bent dan de AOW-gerechtigde leeftijd. Dat mocht eerst niet. Zoals je ziet veranderen de regels nog wel eens, dus het is goed hiervan op de hoogte te blijven.

    Financieel adviseur inschakelen

    We snappen dat de termen ‘jaarruimte’ en ‘reserveringsruimte’ verwarrend kunnen zijn. Daarom raden we je aan om een financieel adviseur in te schakelen, als je er niet helemaal uitkomt. Deze kan je helpen om uit te vinden hoeveel jaarruimte je al hebt gebruikt, en hoeveel reserveringsruimte je nog over hebt. Op deze manier profiteer je optimaal van de belastingvoordelen en betaal je geen cent te veel. De kosten van het inschakelen van een financieel adviseur, betalen zich dan zeker uit.

    Veelgestelde vragen over jaarruimte en reserveringsruimte

    Hoeveel jaarruimte heb ik?

    De jaarruimte is het bedrag dat je jaarlijks met belastingvoordeel in je pensioenpotje mag stoppen. De pensioeninleg mag je aftrekken van je jaarlijkse inkomsten bij de inkomstenbelasting. Daardoor betaal je minder inkomstenbelasting. Maar dat is niet onbeperkt. De jaarruimte is voor iedereen verschillend en kan je zelf berekenen.

    Hoeveel jaarruimte heb ik bij €50.000?

    Stel je voor dat je vorig jaar 50.000 euro hebt verdiend. Dan kun je je jaarrente berekenen door 50.000 euro als basisbedrag te nemen en daar 13.646 euro van af te rekken. Vermenigvuldig de uitkomst daarvan met 30 procent: (50.000 - 13.646 euro) x 30 procent = 10906 euro per jaar. Dat is 10906 / 12 = 908 euro per maand. Leg je niet meer dan je jaarruimte in? Dan mag je je volledige inleg van het jaar aftrekken van de inkomstenbelasting over het jaar waarover je aangifte doet. Heb je nog reserveringsruimte? Dan mag je meer opzij zetten dan alleen je jaarruimte van het huidige jaar. Leg je niet meer dan je jaarruimte in? Dan mag je je volledige inleg van het jaar aftrekken van de inkomstenbelasting over het jaar waarover je aangifte doet. Heb je nog reserveringsruimte? Dan mag je meer opzij zetten dan alleen je jaarruimte van het huidige jaar.

    Wat is een reserveringsruimte?

    Er is een verschil tussen een jaarruimte en een reserveringsruimte. Bij een reserveringsruimte kun je de ongebruikte jaarruimte tot tien jaar terug inhalen. Heb je dus een aantal jaar je jaarruimte niet volledig benut? Dan mag je het verschil over de jaarruimte over de afgelopen tien jaar bij elkaar optellen. Dit noemen we de reserveringsruimte. Sommige pensioenbeleggers noemen dit ook wel de inhaalruimte. Met dit bedrag kun je je pensioenpot aanvullen of een pensioengat dichten.

    Ik ben zzp’er. Wat is het verschil met loondienst?

    Ben je zzp’er of ondernemer? Dan heb je de inkomsten van vorig jaar nodig. Kijk daarvoor naar je winst. Wil je ook gebruikmaken van de reserveringsruimte? Kijk dan ook naar de winsten van de jaren ervoor. Als je vorig jaar gebruik hebt gemaakt van de Fiscale Oudedagsreserve, dan dien je deze op te zoeken in je boekhouding. Op deze manier moet je dit verrekenen met je jaarruimte. Voor mensen in loondienst geldt er een andere berekening van je jaar- en reserveringsruimte. Als je via je werkgever verplicht pensioen hebt opgebouwd, dan moet je niet alleen je inkomsten weten, maar ook jouw factor A. Factor A betekent hoeveel pensioen je hebt opgebouwd via je werkgever. Dit noemen we ook wel pensioenaangroei en is te vinden op de UPO. Pensioenfondsen en pensioenverzekeraars gebruiken de factor A om te bepalen hoeveel pensioen je krijgt, als je stopt met werken. Let op: de Factor A geldt alleen voor de jaren waarin je actief deelnam bij de pensioenuitvoerder. Weet je niet meer wat je Factor A is, dan kun je dit via mijnpensioenoverzicht.nl terugvinden.

    Hoe bouw je pensioen op met belastingvoordeel?

    Pensioen opbouwen is het interessantst als je dit doet met belastingvoordeel. Om daarvoor in aanmerking te komen, moet je je pensioen voor later vast laten zetten op een pensioenrekening. Dit mag zowel een pensioenspaarrekening als een pensioenbeleggingsrekening zijn. Dit noemen we ook wel een lijfrenterekening. Een belangrijke voorwaarde voor het profiteren van het belastingvoordeel, is dat het geld vaststaat totdat je met pensioen gaat.

    Wat is er veranderd met het ingaan van de Wet toekomst pensioenen (Wtp)?

    Er is met de komst van de Wtp behoorlijk wat veranderd aan ons pensioenstelsel. Toch heeft het ook voordelen. Vanaf 1 juli 2023 heb je namelijk meer jaarruimte en reserveringsruimte. Zo is de jaarruimte verhoogd naar 30 procent van het inkomen waarmee je pensioen opbouwt. Dit was eerst slechts 13,3 procent. Verder mag je de niet-benutte jaarruimte (reserveringsruimte) van de afgelopen tien jaar inhalen. Dit was eerst 7 jaar. Ten slotte mag je tot vijf jaar na je AOW-leeftijd nog jaarruimte blijven inleggen. Eerder mocht je alleen inleggen tot aan je AOW-leeftijd.

    Waarom zou ik mijn jaarruimte gebruiken?

    Het gebruiken van je jaarruimte heeft verschillende voordelen. Ten eerste betaal je minder belasting. Het geldt dat je opzij zet voor pensioenen, is aftrekbaar van het inkomen waarover je belasting betaalt. Verder bouw je ook nog eens extra vermogen op voor je pensioen. Handig voor het dichten van een pensioengat of als je extra wensen hebt voor wanneer je stopt met werken. Ten slotte betaal je nu geen belasting over het geld dat je opzij zet, maar pas als je ook echt met pensioen gaat. Het kan voordelig zijn als je later minder belasting hoeft te betalen, want je inkomen is dan lager dan toen je nog aan het werk was.